WAA MAXAY MAANDOORIYU
Boqolaal sano ka hor ayey dadku ogaadeen inay jiraan
wax yaabo dabiici ah oo isticmaalkeedu uu ka bedeli karo
wax sidii uu ahaa, sida kuwa wax lagu suuxiyo si Aan loo
dareemi xanuunka, noocyo kale oo la yidhaa jidhka ayuu
dareen firfircooni ah geliyaan iyo waxyaabo kale oo kuwaas
la mid ah.
Markii tijaabooyin badan lagu sameeyey ka dib ayey dadku
ogaadeen inay wax yaabahan dabiicigaha laftoodu ay keeni
karaa dhibaatooyin badan. Waxa kaloo la ogaaday in isticmaalkoodku
uu keeni inuu qof la qabsado oo ay noqoto mid aanu ka
maarmi karin mustaqbalka. Ka dibna dadku waxay isku dayeen
in la soo saaro nooco kale oo ka duwan kana yar xagga
waxyeelada qof ama jidhka soo gaadhaysa , kuwaas oo loogu
talogalay ka bogashada dhinaca caafimaadka sida: suuxunta
iyo xanuun dejinta. In kasta oo haddii si xun loo isticmaalo
ay ku keeni karto qofku inuu iska dayn kari waayo oo uu
qabatimo.
Laakiin wakhtiga casriga ah ee lagu jiro iyo horumarka
dhinaca aqoonta ama cilmiga waxa la ogaaday inay khatar
weyn keeni karaan kuwaas. Tijaabooyin xoog leh iyo cilmibaadhis
badan ka dib ayaa la xaqiijiyey in mawaadkaas ama maandooriye
yaashu ay sabab karaan balaayo aan dhanna looga bixi doonin.
Sidaas awgeed ayaa loo soo saaray qawaaniin iyo sharciyo
adag oo is hor taagaaya isticmaalka wax yaabaha laga sameeyo
iyo sameytiisaba, lamana ogola wixii caafimaad ahaan loo
istimaalaayo mooyaane wax kale.
Wakhtiyadii hore waxa laga soo saari jiray maandooriyayaasha
geedaha. Kookainka waxa laga soo saari jiray geedka kookaha.
Xashiishadda iyo Marajwaanadana geedka Qinib,Herowintana
geedka khashkhashka. Laakiin hadda waxaa jiraa noocyo
fara badan oo laga sameeyo kimikalis laysku dardaray oo
la sameeyey. Haddaba Finland waxaa jira go'aano iyo qawaaniin
ka soo baxay maan dooriyayaasha, kaas oo ay soo saartay
wasaaradda caafimaadka iyo arrimaha bulshadda.
Sidoo kale wasaaraddu waxay qaban qaabisaa kulano lagaga
wada hadlaayo arrimaha maan dooriyayaasha iyo qawaanin
kale oo tibaaxaya sidii loola dagaalami lahaa iyo wax
alla wixii la tacalluqa maandooriyaha. Mukhaddaraadku
ama maan dooriyaha noocyadiisu way badan yihiin. Waxaana
lagu xaqiijiya ama lagu ogaan karaa siyaabo badan. Waxaad
ka ogaan kartaa qaarkood qaabka loo sameeyey, qaarna sida
ay ka dhigto qofku markuu isticmaalo , qaarna midabkeeda
ama se nooceeda.
Noocyada ugu caansan maandooriyu waa 3 qaybood
- maandooriyaha wax dejiyey, sida herointa
- maandooriyaha firfircoonida keena , sida kookaakin
- maandooriyaha wax is qardhaafiya , sida ekstaasi
Qaadashada maandooriyaha se waxaa loo isticmaala qaabab
farabadan : ta laysku mudo, tu laysku talaalo.tu la leqo,
ta la nuugo. iyo irbadaha xididka la ga qaato.
Boggan iyo mawqican ba waxa aynu ku lafoguraynaa noocyada
ugu caansan ee laga heli karo Finaland.
Qinnábis (Xashiishda iyo marajwana
iyo saliida xashiishadda)
Qinnabiska waxaa laga soo saaraa saliida qumbo hindiga
. Waxana ka sii xoog badan saliilda xashiishadda, xashiishadda,
ka dibna morjwaan oo waddanada qaarkood loo yaqaan "Bannujo".
Noociisa:
- Xashiishaddu waxay u egtahay sidii hinne la qooshay,
midabkeeduna waxay u dhaxaysa midabka bunniga ah iyo
huruuda ama jaalaha.
- Marajwaanahuna wuxuu u egyahay sidii caleeyn la qalajiyey.
- Saliida xashiishadduna waa wax socda oo laga soo saaro
geedka Qinnabiska.
Qaabka loo isticmaalaana:
inta badan waa la jidaa oo qiiq ahaan ayaa loo shitaa.
Mararka qaarkoodna waa la liqaa.
Wax yeeladiisa:
- cudur xun oo ku dhaca sambabada.
- kansarka sambabka oo uu keeni karo.
- taranka ragga iyo dumarka ayuu hoos u dhigaa.
- xusuusta xumaata khaasatan dhinaca wax barashada.
- Dadka muddada deer istimaala oo uu ku keeno cuduro
nafsi ah oo aanu qofku kala saari karin waaqica ama
xaqiiqada iyo waxa aan jirin.
- Haweenayda uurka leh e qaadata oo ay dhici karto inay
ka soo horaysiiso wakhtigii ay ahayd inay dhasho, ama
miisaankeeda oo aad u yaraad.
Sida aad ku qaran karto qofka qaata maandooriyaa
- Indhaah halka cad oo casaata.
- Carabka oo weynaada.
- Fakir la'aan.
- Awood la'aan
- Xishood la'aan
- Qofka maandooriya isticmaala haddii uu gaadhi ama
baskeel kexeeyo, wuxuu khatar galin karaa dadka kale.
- Xashiishadda waxaan lagu garan waayin ur qadhmoon
oo ay leedahay taasoo ka soo urta jidka qofka qaata
muddo dheer.
Magacyada kuwa isticaamlaa ay u yaqaanin Finland gudaheeda
waa:
hasa ,mowhu, dull,(marijuana) totsu, ruohu, bilfi,hambbu,mari,
(hasis)
Ofyuun (harawiin, iyo morfiin)
Ofyuunta waxa laga soo saaraa geedaha la yidhaa khashakhaskhka,
ka dibna waxay u sii kala saaraa herawiin, morfiin,koka'iin
iyo ofyuumka gaar ah.
Haddaba noocyada ugu caansan ofyuuntu waa herwiinta, oo
aanay hawl yareen helitaankeedu finland dhexdeeda. Waayo
waxaa laga heli karaa oo qudha dhinaca farmasiiyada oo
qudha.
Herowiinta midabkeed waa caddan ama bunni khafiif ah oo
ridqan ama budo ah. Dadka isticmaala way isku mudaan ama
way shitaan sida sigaarka.
Waxay moodaan inay dareemayaan farxad dheeraad ah , laakiin
waxay ku nool yihiin dhalanteed ka fog xaqiiqada.
- Waxa kaloo lagu gartaa dadka qaata maan dooriyayaasha
maahsanaantooda iyo caajis aanay waxba qabsan karin.
- QofkU marka u mudminka khatartiisu waa farabadan tahay.oo
si quwad leh ayey u qabataa.
- Mar walbana qofka maan dooriya qaataa wuxuu u baahda
intii uu markii hore qaadan jiray in ka sii badan oo
way la sii macaanaataa.
- Waa wax haddii uu qofku isku dayo inuu joogiyo aanu
ku adkaysan kari , waayo markaaba ´wuxuu keena gareer
oo jidhkiisa ayuu ka dreema, taasoo mararka qaarkood
ku keenta xanuun, shuban iyo miyir la.aan.
- Wax yaabaha kale ee lagu garto qofka mudminka ah waxaa
ka mid ah
- Daalitaan iyo itaal daro uu dhaqdhaqaaqiisu uu liito.
- Carabka oo weynaada
- Indhaha bu'dooda oo yaraata.
- Isagoo aan waxba u fiirsan.
Magacyada looga yaqaan suuqyada finland waxa ka mid
ah:
opa, mofa, mopo, heopo polle, lumi.
Noocada Amfetamiin
Amfetemiintu waa waxyaabo laysku dardaro oo lagu sameeyo
shaybaarada ama lababka dawooyinka aan sharciyasnayn.
Shakalkiisa:
Amfetmiinka waxaa laga sameeyaa fiytam oo waa budo ama
waa wax shiidan, mibabkiisuna waa midab khafiif ah. Qaar
koona waa xubuub ama kiniin , ama sharaab. Dadka waxay
u isticmaalaan siyaabo kala duwan. Qaar sanka ka qaataan
, qaar way ursadaan, qaarna xididka ayey ka qaataan.
Waxyeelada uu qofka u geysto
- firfircooni aan meel gadhsiisneyn oo ay ka dambeyso
tiiraanyo iyo murugo.
- dareen isu hanweynaan . - mararka qaarkoodna qofka
qaataa wuxuu dareemaa cadho keenta dagaal. - nasasho
la'aan , cunto la'aan, cabitaan la'aan inta ba.
- maskax wareer iyo cabsi faro badan.
- naftiisa iyo dadka kale oo uu khatar u yahay
- khatarta qofka mudminka naqdaa waa badan tahay.
- U diiditaan iyo is hortaaga qofka mudminka ee qaataa
way dhib badan tahay, wuxuu ka dhigaa qofka qaata qof
aan kala saarikarin runta iyo riyada.
- Wuxuu ku keeni karaa qofka qaadta amfetamiinka masxada
oo dhiig ku furmo iyo wadnaha oo si xun isu garaaca.
- Istimaalka irbadda xididku waxay keeni kartaa difaac
jidhka oo yaraada iyo cudurka aidska ,iyo cudurada ku
dhaca beerka.
Waxyaabaha uu caanka ku yahay ee lagu karan karta
- Indhaha budooda oo balaadha
- firfircooni dheeraad ah - dhidid fara badan
- qofka oo noqda caato
- jidhkiisa oo ay ka muuqato irbadaha uu isku mudo oo
ku reebay nabrow.
Magacyada looga yaqaano suuqyada Finland:
vauti, piri, spiidi, kama.
Akaatasi
Waa noocyada ugu cusub ee la ogaaday inuu mukhadar yahay1977
soo gaadhay suuqyada Finland.
Shakalkiisa:
Maddaama uu yahay wax la sameeyay , shakalkiisu waxa
laga dhigi karaa budo, kiniin and sharaab la cabo.
Sida aynu soo sheegnay dadka isticmaalaa waxay ka qaataan
sanka oo way ursadaa, haddii kale waxay iskaga mudaan
xididka.
Waxyeelada qofka qaataa soo gaadha
- Waxa qofku ku dareemi karaa 20 ila 60 daqiiqo gudahoo
marka uu isticmaalo maandooriyaha.Kolkaas oo uu qofku
moodo inuu gaadhay halkii u sareysa. Jidhka qofka se
waxay ku jiri kartaa 4 ila 6 saacadood.
- Wuxuu dareemaa farxad aan meel gaadhsiineen.
- Wuxuu ku abuuraa isu bogid uu moodo inuu isagu cid
walba ka fiican yahay. - wuxuu dareemaa xoog iyo firfircooni
dheeraad ah.
- Maxkasda oo isku darsanta iyo dareemayaasha oo itaal
dareeyey-.
- Cuntada oo uu nafsad u waayo.
- Daal iyo awood la'aan.
- Dhidid badan . - Diiqad iyo cadh.
- Iyo isaga oo aan kala saari karin waxa xaqiiqada ah
iyo dhalanteedka aan jirin.
Waxyaabaha lagu garan karo dadka isticmaala
- Is bedbedal iyo xanaq badan
- Mararka qaarkood baqdin uu qofku dareemaayo.
- Is bedel degdeg ah oo kaga dhaca la qbsiga nolosha.
- Bu'da isha oo balaadhata.
Magacyada looga yaqaano suuqa Finalnd waa:
nami,kiekko,naksu,nipsu, eemeli,esso.
Kookaa'iin
Waxaa laga soo saaraa geedka kookaha, kaas oo laga sameeya
maadad la qiijiyo oo loo yaqaan karaak.
Shakalkiisa:
Waa bu'do cad sida daqiiqda ama burka.
Dariiqada ay u qaataana waa:
Ursasho sanka laga qaato, ama sida sigaarka ayaa la shitaa
, mararka qaarkoodna xidhidhka ayey iskaga mudaan.
Waxyeelada uu u geesto dadka qaata:
- Wuxuu siiyaa dareen farxadeed
- isla weynaan
- wadanaha oo xoog u shaqeeya
- daal iyo awood daro
- dabeecad xumo uu wax walba ka xanaaqi karo ,bila sabab.
- Kookaa'iintu waxay jidhka qofka ku jirtaa min 20 daqiiqo
ilaa 45.ka dibna uu sii jeclaystaa oo wuxu u baahdaa
in kale.
- Wuxuu keena waali iyo isla hadal
- wuxuu maqla ama arkaa wax aan dadka kale u muuqan
oo aan jirin.
- miyir la'aan iyo maahsanaan
- yalaalugo iyo matag badan.
- kalyaha ayuu wax yeeleeya.
- maandooriyaha uu ku sumoobo karaa, haddii uu qaato
wax aad u fara badan. taas oo ku keeni karta inuu miyar
doorsoomo,wadnaha oo si xooga ah isu garaaca, iyo naqaska
oo qabta.
- Qofka dumarka ah ee uurka lihi haddii ay qaadato kookain,
ilmaha ayaa ka soo dhici kara ama ka dilmi kara. Mararka
qaarkoodna wuxuu ilmuhu ka soo horeeyaa wakhtiqii ahayd
inuu dhasho.
Waxyaabaha lagu aqoonsado dadka isticmaala
- wiilka ama budda isha oo balaadha.
- wadnaha oo aad isu garaaca.
- werwer iyo xasilooni la'aan.
- didmo badan iyo canaatan xad dhaaf ah.
Macgacyada looga yaqaan suuqa Finland:
C,kräkki,crack,coke,koksu,kola,kokis.
LSD
Noociisa:
Waa kiniin ama budo sanka laga qaato. Qaarkoodna waxay
u eg tahay waraaqo yaryar oo khafiif ah.
Waxyeelada uu soo gadhsiiyo qofka.
- Dareemayaasha oo uu aad u dhaawaco.
- Wakhtiga oo aanu dareemin, maahsanaan aanu waxba kale
ogayn,
- Garashadiisa oo aad isu dhinta iyo isagoo waxyaabo
aan jirin istusaan una muudaan. - Fakar iyo fiirsasho
la'aan .
- Haweenayda uurka leh ee isticmaasha wuxuu ku keeni
karaa ilmaha oo ka dilma,ama wakhtigiisii ka soo hormara
uu dhashlan lahaa.
- Shaqsiyadiisa oo aad isaga bedesha sidii uu ahaan
jiray.
- Nolosha oo riyo la noqota oo uu xaqiinada ka fogaado.
- cabsi faro badan iyo diiqad , ku keeni karta mararka
qaarkood waali.
Wayaabaha lagu aqoonsado dadka isticmaala.
- cuntado uu ka go'o ama nafsad la'aan.
- yalaalugo joogto ah - dhidid faro badan
- dhaqdhaqaaq darro iyo caajis - neefsasho iyo hiinraag.
Magacyada looga yaqaan suuqa finland:
blue heavan,naksu,happo,trippi matka.
|