JIDKA HAADAANTA
Sidee buu ku bilaabaa qofku mukhadaraadka Qofna kuma
dhasho isagoo mudmin ku ah maandooriyaha. Ilaahayna wuxuu
ina siiyey caqli aynu wax ku kala garano, noloshuna waa
qaali. haddaba aabo iyo hooyo waliba waa inay u noqdaan
diyaar sidii ay u caawin lahaayeen innaga iyo saaxiibadeena
kale ee inagu xeeran. Meel walba waxaynu ka heli karnaa
saaxiib wanaagsan ha noqto dugsiga, guriga ama bulshada
kale ba. Kuwaas oo innagu hanuunin kara nool aayatiin
fiican oo mustqbal leh. Laakiin waxa dhici karta inaad
la kulanto qaar jidkii wanaagsanaa ka leexday,ka dibna
nololshii oo dhan ba ka dhacay. Kuwaas oo ku dambeya nolol
xun iyo halaag . Sida uu qofku ku bilaabaa ama uu ku noqda
mudmin way fududahay mararka qarkood, waxayse u hogaamissa
qofka meel aanu ka soo noqon karin iyo halaag. Waxa dhici
karta inuu qofku la kulmo wax yar oo dhibaato ah ,ka dibna
markuu xalin kari waayo ayaa laga yaabaa inuu is yidhaa
malah maandooriyahan ayaa ku ilawsiin doona. Tusaalo ahaan:
haddii uu qof dhalinyar ihi inta uu qof jeclaadu uu ku
guulaysan waayo, haddii uu waayo meel uu niyeysanaayey
inuu ku biiro , ha noqoto koox, jaamicad, dhibaato ka
dhacda xagag qoyskiisa, dadka kale oo ay is fahmi waayaan.
iwm. Dadka waaweyn laftood qaar baa nolosha ka dhaca oo
noqdan mudmin, marka horena si fudud u bilaaba. Waxa qaarkood
ku kalifay waxaa ka mid ah : burburka qoyska, shaqo la'aanta,
xanuun iyo isku buuq.
Qof waliba way soo foodsaarta dhibaato ha yaraato ama
se ha weynaatee,laakiin inuu qofku miciisadda maandooriye
maaha wax xal keeni kara. Taasi ma keenayso natiijo laakiin
qofka ayaa moodaayey inuu ka baxsan karaayo dhibaatada
haysata haddii uu qaato mukhdaraad Waxyaabaha aynu soo
sheegnay oo dhan haddii aynu isku wada duubno waxay ku
abuuraan qofka qaata maandooriyaha ama mudminka noqda
wax yaabaha soo socda..
- werwer la'aan aanu waxba dan ka lahayn
- xoriyad dheeraad ah iyo si jeclaysi iyo yaxyax la'aan
- isu bogid uu qofku moodo inuu ku jiro nolol heer sare
ah.
- dareen la'aan aanu baxba xil iska saar.
- is ilawsiin wixii dhibaayey aanu xusuusan doonin.
- xumaan ka dhowrsi la'aan
- dhayalsi uu wax walba iska hawl yaraysto.
- dareen u jeclaysto marba inuu saaxiibo cusub sameysto
- is ilowsiin danbiba uu ku jiro
- isagoo ka bax nololshii hore ee uu ku noolaan jiray
- wakhtigiisa oo bilaash ku taga oo aanu xaalayn
Mukhadaraadku qofka dhibaatadii uu tabanaayey waxay ilawsiisaa
wakhti yar oo gaaban iyo intaa ay ku jirto jidkiisa, laakiin
marka ay ka baxdo dhibtii halkeedii bay taagantahay. Ka
dibna wuxuu bilaabay sidii uu u qaadan lahaa in kale oo
ka sii badan isaga oo doonaaya inuu is ilowsiiyo mar labaad.
Sidaas ayuu ku sii wada isagoo aan wax xal ah oo uu mushkiladdii
haysay uu kaga gudbayna aanay jirin.
Mukhdaraadka inkasta oo aynaan ku arag suuqyada iyo dukaanadan
haddana waxaan shaki ku jiran inay tahay wax maalin kasta
la heli karo.
Siyaabaha laysku gaadhsiiyo waxaa ka mid ah, saaxiibada,
iyo macaariifta qadata oo marka hore isku casuuma ama
hadiyad isu siiya ,si aad adna dabinka u soo gashid.
dhinaca dhalinyarada marka la eego, waxa inta badan bara
qaar ay moodayaan saaxiib fiican oo intuu maskaxda ka
xadao doonaayeya inuu dabinka ugu soo dhaco, ama uu lacag
uga helo aweegeed. kuwaas oo u baahan lacag ay ka gurtaan
kuwa kale. Mukhdaraaku way shay xun oo haddii aanu qofku
ka fogaan , isaga la fogaanaysay sidii uu u dayn lahaana
ay adagtahay . Sida aynu soo sheegnay noocyo badan ayaa
jiraa oo maandooriye ah dadkuna ma wada wada isticmaalo,
laakiin marka uu qofka qaataa aanu awood u lahayn inuu
joogiyo ee uu qabatimo ayuu noqda mudmin aan ka maarmi
karin ee uu gaadho marxalad xun.
Marxaladdaas uu gaadhey ee idmaankuna waxay dhaxal siiyaa
laba arrimood.
_ Idmaan jidhka ah oo ku soo noqnoqda qofka isticmaal
haddii uu waayo ama ay jidhkiisa ka baxdo ama loo diido.
Wuxuu dareemaa qofku daal, itaal darro, calool xanuun,shuban,
yalaalugo, xummad, murqo xanuun,sanka iyo indhaha oo biyo
ka hooraan,dhidhid, hurdo kala googo'an,wadno garaac .
Xaaladaha aynu soo sheegnay waxa dhici karta inay qofba
si gaar ah u qaban karaan, waxayse ku xidhan tahay hadba
nooc uu qaatay mukhdaraaka iyo muddaha uu isticmaalaayey.
Idmaanka nafta: waxa weeyey ku soo noqnoqsada uu caadeysto
qaadashada maandooriya , kaa soo aanu awood u lahayn inuu
joogiyo ama uu iska daayo, taaso qofka ka kaxaysa nololsha
dabiiciga ah oo galisa nool khayaal ah. Markasta oo uu
qofku isku da'yo inuu daayo ba wuxuu arkayaa isagii oo
ku noqday oo qaatay. Waayo naftiisii ayaa baratahay oo
ma joogin karo.Taas oo keentay in qofka ay dabeecadiisu
is bedesho oo uu noqdo qof xanaaq badan, is rogrog badan
, dagaal badan, diiqsan oo murugaysan had iyo jeer.
Inta badana taasi waxay ku abuurtaa qofka murugo iyo tiiraanyo
, qofba qofka uu ka badsaday maandooriyaha ama uu muddo
dheer ka istcimaal badna ayuu kaga adag yahay ka go'idiisa..
Qaadashada in kale oo siyaado ah.
Mar walba marka uu qofka isticmaala ay ka dhamaato intii
hore ayuu,qaataa ama cunaa in kale oo kasii badan si aanu
u dareemi jidkiisu oo aanu u dhibaatoon. Ama si uu u ilaaway
mushkiladda aan xallin karayin . Taas ayaa keenta inuu
marba marka ka sii dambeysa sii qaato ama uu cuno in dheeraad
ah. Ila inta uu ka gaadhaayo marxalad uu adoon u noqdo
maandooriyaa isagoo moodaaya inu yahay wixii ugu muhiimsanaa
noloshiisa oo wixii kale oo dhamba uu iska ilaawaa, waxaanu
sameeyaa wax kasta oo uu sameynkaraayo sidii uu ku heli
kari lahaa.
|